کنه های سخت

       کنه های سخت Lxodiae (Hard ticks)

تاکنون بیش از 650 گونه از کنه های سخت در 13 جنس شناسایی و نامگذاری شده اند.

اکثرا دارای بدنی بیضی و یا شبیه به O هستند. اندازه آنها متغیر و بسته به مرحله گرسنگی و یا خونخواری، ابعادی در حدود 3 الی 23 میلی متردارند. پوست یا کوتیکول از صفحات کیتینی سخت و متصل به هم تشکیل شده که هر کدام دارای اسامی و شکل خاصی هستند و در تشخیص گونه ها دارای اهمیت می باشند. کنه های سخت دارای یک صفحه پشتی محکم و غیر قابل انعطاف به نام Scuttum هستند که در کنه های نابالغ و کنه های ماده کوتاه بوده و نیمه بدن نمی رسد ولی در نرهای بالغ تمام سطح پشتی بدن را می پوشاند و تشخیص نر وماده این کنه ها به کمک صفحه پشتی صورت می گیرد.

کنه های سخت نیز مثل سایر آکارینا دارای دگردیسی ساده بوده و در تمام مراحل زندگی پس از جنینی خونخوار هستند. این کنه ها دارای یک مرحله لاروی با سه جفت پا و فقط یک مرحله نمفی مشخص هستند و در هر مرحله یک خونخواری انجام می دهند، بنابراین در سیکل زندگی خود از بین می روند. کنه های یک میزبانه تمام طول عمر خود را در سطح بدن یک میزبان سپری می کنند مثل کنه های Boophius. در کنه های دو میزبانه مراحل لاروی و مفی روی یک میزبان سپری شده و پس از آن میزبان رها کرده، پوست اندازی می ککند و مرحله بلوغ را روی میزبان جدید می گذرانند. مثل کنه های Hyalomma و بعضی انواع Rhipicephs. کنه های سه میزبان مثل Lxodes،Dermacentor ، Haemaphysalis و ریپسی سفالوس هر مرحله از زندگی خود را روی یک میزبان سپری می کنند. طول عمر این کنه ها از 8 ماه تا 3 سال متغیر است و در صورت عدم دسترسی به میزبان مناسب ممکن است تا 7 سال نبز زنده بمانند.

کنه های سخت به دلیل داشتن بزاق سمی و گزش طولانی قادر به ایجاد فلج در میزبان هستند، به خصوص اکر کنه در مسیر اعصاب مرکزی در ستون فقرات یا گردن متصل باشد که در این صورت باعث انحراف گردن و فلج بخشهایی از بدن خواهند شد. به این حالت،فلج کنه ایی یا tick paralysis گفته می شود.گاهی فلج به اندامهای مجاور منتشر می شود که به آن فلج بالا رونده یا paralysis ascendant گفته می شود. در صورت انتشار فلج به قلب عوارض خطرناک قلبی و حتی مرگ ایجاد می شود. فلج کنه ایی در انسان اغلب در کودکان زیر 2 سال واقع می شود و ممکن است با فلج اطفال اشتباه گرفته    می شود.

از بیماریهای ویرویسی منتقله می توان به بیماری جنگلی کیاسانور (kyasanur forest disease)، تب هموراژیک کنگوکریمه (Crimean cingo،haemorrhagic fever)، تب کنه ایی کلرادو (Colorado tick fever) و آنسفالیتهای منتقله به وسیله کنه اشاره کرد. بیماری تولارمی و تب Q نیز ممکن است توسط این کنه ها منتقل شوند.

سمپاشی ابقایی منازل به دلیل تماس کک این کنه ها با سطوح تاثیر چندانی در کنترل ندارد.این عوامل باعث مرگ اکتوپارایتها و از جمله کنه می گردد.